Φίλες και Φίλοι,

Είναι διπλή η συγκίνηση μου απόψε.

Πρώτα απ’ όλα είναι η δική σας παρουσία. Η συγκέντρωση όλων εσάς των νέων ανθρώπων που δεν ζήσατε την Αμμόχωστο, δεν περπατήσατε στα σοκάκια της, δεν είχατε την μοναδική εμπειρία να απολαύσετε τις χρυσές παραλίες της, αλλά είστε σήμερα εδώ για να κρατήσετε τη φλόγα της επιστροφής ζωντανή.

Σε μια εποχή που δυστυχώς πολλοί συμπατριώτες μας συμφιλιώνονται με την ιδέα ότι παρά να συμβιώσουμε με τους Τουρκοκυπρίους στον κοινό μας τόπο, θα είναι καλύτερα να εφαρμοστεί αυτό που ακούγεται συχνά ως «εκείνοι απ’ εκεί και εμείς από εδώ», η δική σας δράση απαντά ότι δεν μπορούμε να χαρίζουμε πατρίδα στο όνομα μιας παρατεταμένης ηρεμίας, απότοκο της ντε φάκτο κατάστασης.

Σας συγχαίρω για αυτό. Όπως συγχαίρω τη ΝΕΔΗΣΥ Αμμοχώστου που έχει καταστήσει αυτή την Ημέρα Μνήμης της πόλης του Ευαγόρα θεσμό εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

Αυτές τις ημέρες, η Αμμόχωστος έρχεται και πάλι στο προσκήνιο. Η πάλαι ποτέ πιο όμορφη πόλη της Κύπρου, που για σαράντα χρόνια παραμένει πόλη χωρίς ζωή, χωρίς κατοίκους, με τα κτήρια ετοιμόρροπα και κατεστραμμένα από τους βομβαρδισμούς, μπαίνει ξανά στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος.

Μόλις χθες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξήγησε από το πιο επίσημο βήμα, αυτό της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών το γιατί πρέπει άμεσα να επιστραφεί η Αμμόχωστος στους νόμιμους κατοίκους της. Το πως η Αμμόχωστος μπορεί να αποτελέσει εκείνο τον καταλύτη που θα κάνει τη διαφορά και θα δώσει την ώθηση, ώστε η επανέναρξη των συνομιλιών να σημαδευτεί με εμπιστοσύνη και εχέγγυα πραγματικής επιτυχίας. Τη μεγάλη σημασία να αποτελέσει η Αμμόχωστος το εφαλτήριο της συνεργασίας και της κοινής ανάπτυξης και ευημερίας όλων των Κυπρίων πολιτών. Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Για να πιστέψουμε ξανά, όλος ο λαός της Κύπρου, πως υπάρχει ελπίδα και προοπτική για το κοινό μας μέλλον. Για να οδηγήσει ο νέος γύρος συνομιλιών σε αυτό που όλοι προσδοκούμε. Στην εξεύρεση μιας ειρηνικής λύσης, που θα απαλλάσσει την πατρίδα μας από τα στρατεύματα κατοχής, θα δημιουργεί τις αναγκαίες προοπτικές επανένωσης της πατρίδας μας, θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Που θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να νιώσουμε ότι επιτέλους σε αυτό το ευρωπαϊκό κράτος ισχύουν όλα όσα εφαρμόζονται και στα υπόλοιπα κράτη μέλη της ενωμένης Ευρώπης.

Και ναι, οι προτάσεις μας βρίσκουν τη θετική αποδοχή και στην Ευρώπη και διεθνώς.

Φίλοι μου,

Γνωρίζω καλά, ότι από τον Αύγουστο του 1974 και μετά, οι Αμμοχωστιανοί έζησαν αμέτρητες προσδοκίες και ισάριθμες απογοητεύσεις. Δυστυχώς, τα πολλά και ισχυρά ψηφίσματα, τα σχέδια και οι προτάσεις για την Αμμόχωστο, δεν έφεραν αποτέλεσμα.

Φέτος ωστόσο, δεν είμαστε εδώ για να μοιρολογήσουμε την πόλη του Ευαγόρα. Έχουμε μαζευτεί για την Αμμόχωστο, αλλά και για ολόκληρη την κατεχόμενη Κύπρο, με την ελπίδα και την αυτοπεποίθηση ότι θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να ξημερώσει η μέρα της επιστροφής.

Με τη γνώση ότι η δική μας κυβέρνηση έχει ήδη πάρει τις πρωτοβουλίες εκείνες που αναγκάζουν την Τουρκία να ανταποκριθεί και να απαντήσει, αντί να κρύβεται είτε πίσω από τους Τουρκοκυπρίους και τις πολυδαίδαλες και αναχρονιστικές συνταγματικές απαιτήσεις, είτε πίσω από το δημοψήφισμα του 2004.

Έχουμε ήδη κάνει βήματα και περνάμε μπροστά. Βγαίνουμε από τη θέση του αμυνόμενου. Και αυτός είναι ο δεύτερος λόγος που κάνει τη σημερινή μέρα διαφορετική από εκείνες προηγούμενων χρόνων.

Ακούω πολλούς να φοβούνται. Ακούω για Αμμοχωστοποίηση, για τετραμερή, για υποβάθμιση της κυριαρχίας και του κράτους μας.

Βλέπω πολιτικές δυνάμεις να δαιμονοποιούν κάθε κινητικότητα και κάθε εξέλιξη που φέρνει το Κυπριακό στο προσκήνιο, χωρίς μάλιστα να υπάρχει λογική βάση σε αυτές τις αντιδράσεις. Πολλές φορές, χωρίς ουσιαστικό προβληματισμό, αλλά μόνο από κεκτημένη ταχύτητα.

Αυτή η νοοτροπία είναι λάθος.

Μόνο να κερδίσουμε έχουμε αν αναγκάσουμε την Τουρκία να αποδείξει ότι εννοεί στην πράξη αυτά τα οποία διεθνώς διακηρύσσει. Και ακόμη περισσότερο εάν την αναγκάζουμε να τοποθετείται επί της ουσίας, αντί να κρύβεται.

Μία είναι η αλήθεια. Η δική μας η πλευρά έχει κάθε λόγο να αμφισβητεί την ειλικρίνεια των προθέσεων της κατοχικής δύναμης. Όπως και έχει κάθε λόγο να έχει επιφυλάξεις σε διαδικασίες που εμείς θα δίνουμε από την πρώτη στιγμή αυτά που έχουμε να δώσουμε και από την άλλη να αναμένουμε σε μελλοντικό χρόνο από την Τουρκία να πράξει το αντίστοιχο.

Με την ουσιαστική χθεσινή του ομιλία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιέγραψε τον τρόπο με τον οποίο θα μπορεί να νέος κύκλος διαπραγματεύσεων να μην είναι ακόμη μία από τα ίδια, αλλά να έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας.

Το γιατί πρέπει να υπάρχει κοινός και ξεκάθαρα διακηρυγμένος στόχος ως προς το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το γιατί απαιτείται και επιβάλλεται η ουσιαστική εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γιατί χρειάζονται πρακτικά και ουσιαστικά βήματα για να ενισχύσουν τον διάλογο. Το πως μια σωστή λύση στο Κυπριακό μπορεί να αποβεί προς το αμοιβαίο όφελως όλων. Και των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, αλλά και όλων των γειτονικών χωρών. Της Τουρκίας μη εξαιρουμένης.

Με την πρόταση για την Αμμόχωστο δίνεται το υπόβαθρο για να τονωθεί η προσπάθεια για επίτευξη λύσης, αλλά και ο καταλύτης για τη δημιουργία κλίματος πραγματικής και ουσιαστικής συνεργασίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Δίνεται ακόμη στην Τουρκία η ευκαιρία να αποδείξει στην πράξη, ότι εννοεί αυτά που λέει. Και ότι δεν κρατάει μια ολόκληρη πόλη όμηρο, απλά για να διατηρεί ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί.

Με την προοπτική των απευθείας συναντήσεων του διαπραγματευτή της Ελληνοκυπριακής κοινότητας με την Τουρκική κυβέρνηση, ικανοποιείται ένα ζητούμενο που είχε για δεκαετίες η πλευρά μας: να μπορεί να συνομιλεί απευθείας με την Τουρκία. Μέσα στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων που διεξάγονται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.

Αποδείχθηκε περίτρανα στην πορεία του χρόνου ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος, με τις συνομιλίες να παραμένουν αποκλειστικά σε δικοινοτικό ή ενδοκυπριακό επίπεδο. Η Τουρκία είναι που αποκλειστικά ευθύνεται για την εισβολή στην Κύπρο και την κατοχή μεγάλου μέρους των εδαφών μας. Με τις απευθείας συναντήσεις δημιουργείται η δυνατότητα να τίθεται η Τουρκία προ των ευθυνών της. Να μην κρύβεται απενεχοποιημένη πίσω από την Τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Αν εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι το κλειδί της λύσης βρίσκεται στην Άγκυρα, τότε αυτό αναμφίβολα αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Και θέλω με ειλικρίνεια να απευθυνθώ στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Θέλω να τους διαβεβαιώσω πως πρόθεση και επιθυμία μας είναι η επίλυση του Κυπριακού το συντομότερο. Με τρόπο που να αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τόσο για τους Ελληνοκύπριους, όσο και για τους Τουρκοκύπριους. Τους καλώ να γίνουν συνεργοί στην προσπάθεια αυτή για την επανένωση και τη δημιουργία μιας πατρίδας χωρίς κατοχικά στρατεύματα και ξένες εγγυήτριες δυνάμεις. Μιας ευρωπαϊκής, ειρηνικής και ευημερούσας Κύπρου, στη βάση μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα μπορεί να λειτουργά σε συνθήκες ασφάλειας, όπως όλα τα άλλα τα ευρωπαϊκά κράτη.

Η αποτυχία της Τουρκικής στρατηγικής να καταστεί η χώρα ηγέτιδα του Αραβικού κόσμου, την αναγκάζει να στραφεί ξανά προς την Ευρώπη. Αυτό σε συνδυασμό με τις νέες πραγματικότητες που δημιουργούνται από τους δικούς μας υδρογονάνθρακες, αλλά και την ικανότητα της Κύπρου να αποτελεί σημείο σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, δημιουργούν νέες ευκαιρίες που οφείλουμε να εκμεταλλευθούμε για το συμφέρον της πατρίδας μας.

Η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε συνδυασμό με παλαιότερες ανακαλύψεις κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Οικονομική Ζώνη του Ισραήλ, της Αιγύτπου και του Λιβάνου, δημιουργεί νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα στο χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου. Ανοίγονται νέες προοπτικές για τη χώρα μας, τις οποίες είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε, διασφαλίζοντας τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και τα οικονομικά μας συμφέροντα. Όπως με το Ισραήλ. Που από τον ξεχασμένο γείτονα εξελίσσεται σε αξιόπιστο στρατηγικό μας εταίρο.

Είναι ισχυρή πεποίθησή μας πως η ενέργεια δεν πρέπει και δεν μπορεί να αποτελεί πηγή διένεξης, αλλά ευκαιρία για ειρήνη και ευημερία όλων των νομίμων κατοίκων της πατρίδας μας. Όπως και όλων των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου.

Δυστυχώς, το όραμα μας για επίτευξη ειρήνης και ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ενόσω η Τουρκία κατέχει παράνομα σχεδόν την μισή Κύπρο και ενόσω αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη.

Σε όλα αυτά πρέπει να δοθεί ένα οριστικό τέλος.

Φίλοι μου,

Έχουν περάσει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες από τα εφιαλτικά γεγονότα του καλοκαιριού του 74. Οι Αμμοχωστιανοί που ήταν τότε παιδιά, είναι σήμερα πενηντάρηδες. Και οι τότε μεσήλικες έχουν οι πλείστοι αποβιώσει στην προσφυγιά. Οι περιουσίες μας στα κατεχόμενα ξεπουλιούνται. Ο αδυσώπητος χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ μας. Δεν δικαιούμαστε να αγνοούμε τους κινδύνους. Δεν δικαιούμαστε να κλείνουμε τα αυτιά στο κάλεσμα των γενεών που σβήνουν στην προσφυγιά.

Σήμερα ειδικά, που η πατρίδα μας έχει μαζί με την Εθνική και την οικονομική δοκιμασία να αντιμετωπίσει, δεν έχουμε την πολυτέλεια ούτε της στασιμότητας, ούτε της ομφαλοσκόπησης, ούτε του ωχαδελφισμού. Η πατρίδα μας ζητά να αναλώσουμε κάθε δυνατότητα που έχουμε για να την καταστήσουμε ξανά ολόκληρη και ευημερούσα. Να αντικρίζει με κύρος και αξιοπρέπεια τον έξω κόσμο. Να έχει πολίτες υπερήφανους που αποτελούν μέρος της. Και νέους ανθρώπους γεμάτους όνειρα και αισιοδοξία για το μέλλον.

Αυτή πρέπει να είναι για όλους μας η Εθνική πρόκληση του σήμερα. Το όραμα να προοδεύσουμε επιτέλους ειρηνικά, να προχωρήσουμε στο μέλλον με ελευθερία, δημοκρατία, αξιοπρέπεια και ασφάλεια σε ολόκληρη την Κύπρο μας. Γι’ αυτό το όραμα να αγωνιστούμε.

Ενωμένοι να προχωρήσουμε μαζί για την Αμμόχωστο, την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας. Αυτό θα είναι η ύψιστη τιμή προς όσους θυσιάστηκαν γι’ αυτήν, για όσους άφησαν τη ζωή τους μακριά από τη γη που τους γέννησε, για όσους το χώμα της περπάτησαν, για όσους την νοσταλγούν.

Αυτό είναι το μεγαλύτερο χρέος της δικής μου γενιάς σε εσάς τους νέους μας. Είμαι υπερήφανος για εσάς! Περήφανος που αποτελείται την δική μας ελπίδα για το μέλλον!

Καλή επιστροφή!